FairFin

De Flietermolen

morgane — Tue, 23 May 2023 09:22:06 +0000

De Flietermolen morgane di, 05/23/2023 - 11:22

De Flietermolen is een coöperatieve molen die boeren, bakkers en gezinnen met elkaar verbindt in een duurzame, korte keten. Ze kopen graan van biologische boeren uit de streek, aan een eerlijke prijs. Dat graan vermalen ze tot bloem en meel, dat ze zelf verkopen en ook leveren aan lokale bakkers. Die maken er gezond, duurzaam brood van dat iedereen kan kopen.

Voeding

Crelan

Katrien — Tue, 16 Apr 2024 06:13:47 +0000

Crelan Katrien di, 04/16/2024 - 08:13

Wat moet je zeker onthouden over de nieuwe BankWijzerscores?

Katrien — Thu, 28 Mar 2024 09:22:12 +0000

Wat moet je zeker onthouden over de nieuwe BankWijzerscores?

Katrien do, 03/28/2024 - 10:22

De investeringen die banken vandaag maken, bepalen mee de wereld van morgen. Wat voor een bankier een winstgevende investering is, draait voor een Palestijn uit op de bezetting van zijn dorp. Of leidt tot massale ontbossing in het Amazonewoud of zelfs hogere huurprijzen in jouw stad.

Daarom neemt FairFin om de twee jaar het investeringsbeleid van de banken in België onder de loep en maken we een ranking van de meest ethische en duurzame banken in België: de Bankwijzer. Zo kan jij zien wat jouw bank doet met jouw geld.

Omdat banken zo’n grote impact hebben op de maatschappij, gaat FairFin tweejaarlijks met de fijne kam door het investeringsbeleid van de banken: de regels die banken zichzelf opleggen bij het maken van hun financieringsbeslissingen. We scoren deze banken op tien maatschappelijk relevante thema's zoals klimaatverandering, mensenrechten, belastingontduiking en corruptie.

Vervolgens maakt FairFin een analyse van deze scores. Wat moet je zeker onthouden?

1. De kloof tussen grootbanken en kleine banken valt op

De kleinere banken in de BankWijzer (Triodos, vdk, Argenta) scoren over het algemeen hoog. Dat komt omdat ze een consequent beleid hebben, met algemene regels en weinig uitzonderingen.

Daartegenover scoren de grootbanken in ons land (BNP Paribas, KBC, Deutsche Bank en Belfius) significant slechter, voornamelijk omdat hun beleid vaak te vaag is en te veel achterpoortjes bevat.

Een voorbeeld van zo’n achterpoortje: de meeste grootbanken geven geen geld aan een bedrijf wanneer dat bedrijf zegt dat ze het gebruikt voor een specifieke “schadelijke activiteit”. Maar wanneer het bedrijf het doel van deze lening niet verduidelijkt, dan zullen banken wel financiering geven. Zo kan de bank zeggen dat ze geen geld geeft aan bijvoorbeeld een nieuwe gaspijplijn, maar tegelijkertijd maakt ze enorme winst door het bedrijf in het algemeen te financieren.

Deze kloof in het beleid is jammer: het zijn net de grootbanken die meer klanten hebben, meer geld controleren en dus de meeste impact hebben.

2. Door deze kloof stroomt er meer geld naar bijvoorbeeld olie en gas of mensenrechtenschendingen

Deze kloof tussen het vage beleid van grootbanken en de duidelijke regels van de kleinere banken valt op bij meerdere thema’s van de BankWijzer.

Zo scoren alle grootbanken slecht tot matig op het thema mensenrechten, terwijl Vdk bank en Triodos bijna een maximumscore halen. Dat komt (onder andere) omdat deze kleinere banken een expliciet beleid hebben dat investeringen uitsluit in bedrijven die actief zijn in nederzettingen in bezet gebied (zoals de illegale Israëlische nederzettingen op bezet Palestijns gebied).

Het thema klimaat toont een gelijkaardige trend. Argenta, Vdk bank en Triodos sluiten bedrijven uit die nieuwe fossiele infrastructuur bouwen, zoals pijpleidingen voor gas en olie. Maar grootbanken KBC, BNP Paribas, ING en Deutsche Bank zijn wel nog steeds bereid deze bedrijven te financieren. Enkel Belfius breekt het patroon met een nieuw beleid dat bedrijven uitsluit met fossiele uitbreidingsplannen.

En ook bij het thema bonusbeleid merken we een grote kloof. Bij dit thema controleren we of het bonusbeleid van een bank risicovol of schadelijk gedrag kan aanmoedigen. Dat zou het geval kunnen zijn wanneer de bonus van een bankier veel groter kan zijn dan hun vaste loon en de hoogte inschiet wanneer die heel risicovolle, en dus winstgevende (maar niet perse ethische) investeringen doet.

Argenta en Triodos voorkomen dit risico door geen bonussen te geven en Vdk bank past een maximale bonus van 12% van het vaste loon toe. Alle andere banken houden geen of weinig rekening met duurzaamheid om de bonus te bepalen, en leggen de maximumbedragen buitensporig hoog. Zo verdienden in 2023 de CEO’s van KBC, BNP Paribas en Belfius samen 6,36 miljoen euro bruto.

3. Toch scoren (bijna) alle banken een beetje beter

Toch is er ook goed nieuws. Tegenover twee jaar geleden zien we dat de scores van bijna alle banken hoger zijn. Dat betekent dat hun beleid dus gemiddeld iets strenger is geworden over alle thema’s heen.

Dat gebeurt niet zomaar. De afgelopen twee jaar stuurden jullie massaal klachtenbrieven naar de banken en dat wierp vruchten af. Druk zetten werkt dus.

4. Maar Belfius scoort slechter

Enkel Belfius scoort slechter dan in de vorige update. Twee jaar geleden volgde Belfius een duurzaamheidsbeleid dat werd opgezet door externe bureaus. De bank stapte ondertussen af van dit beleid, maar jammer genoeg heeft ze nog bitter weinig intern beleid om dit te vervangen en scoort Belfius dit jaar dus aanzienlijk slechter.

Zeker hun zeer zwakke score voor het thema biodiversiteit valt hierbij op, de bank krijgt deze score omdat ze hierover geen enkel concreet beleid heeft. Zo kan Belfius in principe investeren in schadelijke mijnbouw, bedrijven die ontbossing veroorzaken of grondwater vervuilen.

Dat is zorgwekkend, want Belfius beheert het geld van maar liefst 3,7 miljoen klanten. Dat zijn enorme sommen geld die vervolgens met zeer weinig richtlijnen worden beheerd.

De verantwoordelijkheid hiervoor ligt niet enkel bij de bank zelf. Belfius is de enige bank die volledig in handen is van de Belgische overheid. Zij is 100% aandeelhouder van de bank en zou dus in principe kunnen ingrijpen en ervoor kiezen om Belfius net in te zetten als hefboom voor positieve verandering, zoals wij bij FairFin aanhalen in ons memorandum.

5. En ook nieuwkomer Crelan heeft nog een hoop werk te doen

Ook nieuwkomer Crelan scoort opvallend slecht. De bank werd dit jaar voor het eerst opgenomen in de BankWijzer-analyse en dat is te merken aan haar lage score.

Crelan scoort slecht omdat ze amper rapporteert en zich dus niet uitspreekt waarin ze al dan niet investeert. We maken hierbij wel de kanttekening dat Crelan zelden voorkomt in case studies waarin FairFin schadelijke investeringen blootlegt: deze lage score betekent dus niet noodzakelijk dat de bank niet duurzaam is.

Toch is het verontrustend, want zonder concreet beleid staat de poort naar schadelijke investeringen wel wagenwijd open. We roepen Crelan dan ook op om een concreet en sterk investeringsbeleid uit te werken.

Jij kan hierbij helpen. Stuur samen met ons een klachtenbrief naar Crelan en roep de bank op om haar beleid op punt te zetten.

6. Daarom voeren we samen de druk op

Er is dus nog werk aan de winkel en FairFin richt daarbij haar pijlen op de grootbanken (Belfius, BNP Paribas, KBC, ING en Deutsche Bank). Zij moeten verantwoordelijkheid opnemen voor de grote impact die hun investeringen hebben op mens en planeet. Vage beloftes en achterpoortjes zijn simpelweg niet goed genoeg.

Daarom voert FairFin de druk op en dat doen we samen met jou. Als we willen zorgen voor onze planeet en iedereen die erop woont, dan moeten we nu de touwtjes in handen nemen.

Laat je bank dus weten dat je meer van hen verwacht en stuur een klachtenbrief.

Don't Buy Into Occupation

Stefaan — Tue, 20 Feb 2024 09:43:00 +0000

Don't Buy Into Occupation

Together, we can expose the financial relationships between European banks and pension funds, and companies profiting from the Israeli occupation of Palestine. Send a complaint letter to your bank, urging them to stop buying into the occupation.

Stefaan di, 02/20/2024 - 10:43

Our findings

Our coalition came together to investigate European companies and financial institutions that are involved in illegal Israeli settlements.

Amongst its key findings is that, between January 2019 and August 2022, 725 European financial institutions, including banks, asset managers, insurance companies, and pension funds, had financial relationships with 50 businesses that are actively involved with Israeli settlements.

During this period, $171.4 billion was provided in the form of loans and underwritings. As of August 2022, European investors also held $115.5 billion in shares and bonds of these companies.

The report findings are critical to defunding Israeli occupation by understanding which European financial institutions have financial relationships with companies that are involved in human rights violations in the occupied Palestinian territory.

725 European financial institutions, including banks, asset managers, insurance companies, and pension funds, had financial relationships with 50 companies involved in Israeli settlements.

About the coalition

The “Don’t Buy into Occupation” (DBIO) coalition is a joint project between 27 Palestinian, regional and European organisations based in Belgium, France, Ireland, the Netherlands, Norway, Spain and the United Kingdom (UK).

The coalition aims to investigate and highlight the financial relationships between business enterprises involved in the illegal Israeli settlement enterprise in the Occupied Palestinian Territory (OPT) and European Financial Institutions (FIs).

The initiatives will advocate and campaign for these businesses and institutions to take up their responsibilities in disengaging from illegal settlements.

Don't Buy Into Occupation

Mensenrechten

Palestina

Stop de geldstroom naar nieuw fossiel

Katrien — Mon, 19 Feb 2024 13:05:34 +0000

Stop de geldstroom naar nieuw fossiel

De klimaatcrisis laat niet op zich wachten. Toch investeren banken miljarden euro’s in fossiele energie, waardoor onze planeet steeds verder opwarmt. De overheid moet dringend haar verantwoordelijkheid opnemen. Tijd om de banken aan banden te leggen.

Katrien ma, 02/19/2024 - 14:05

De opwarming van onze planeet wordt steeds voelbaarder. Ook in België dragen we de gevolgen al: vorige zomer kampten we met ongeziene overstromingen in Wallonië en deze zomer kreunden we onder de extreme droogte en warmte. We moeten het roer dus drastisch omdraaien. Enkel wanneer we onder de 1,5° opwarming blijven, vermijden we totale klimaatchaos. En dat betekent, volgens het laatste IPCC rapport, dat er geen nieuwe infrastructuur voor fossiele energie gebouwd mag worden.

Iedere euro die naar nieuwe fossiele infrastructuur stroomt, zorgt ervoor dat de planeet meer dan 1.5° opwarmt.

Het rapport van deze klimaatwetenschappers staat in schril contrast met de acties van banken en andere financiële spelers. In 2021 kaapten de banken de klimaattop in Glasgow. Zij focusten volledig op de compensatie van CO-uitstoot, en ondertussen investeren ze nog steeds miljarden euro’s in fossiele brandstoffen.

Banken en financiële spelers worden gedreven door winst. En door de huidige energiecrisis, en de overwinsten van energiebedrijven, wordt het des te interessanter om te investeren in fossiele energie. Als burgers betalen we hiervoor een dubbele rekening: een opwarmend klimaat met alle gevolgen die daarbij komen én torenhoge energiefacturen.

Leg de banken aan banden

Daarom spreken wij de overheid aan. Het klimaat is te belangrijk om in handen van de banken te leggen. De overheid moet haar rol opnemen en de banken aan banden leggen. We hebben regels nodig die er voor zorgen dat het geld naar hernieuwbare energie stroomt in plaats van naar fossiele brandstoffen. Enkel zo dragen we zorg voor mens en planeet.

Stop de geldstroom naar nieuw fossiel

Klimaat

De prijs van plastic

Katrien — Thu, 15 Feb 2024 15:04:56 +0000

De prijs van plastic

Wegwerp plastic is enorm schadelijk voor mens en planeet. Daarom neemt FairFin de geldstromen naar wegwerp plastic onder de loep.

Katrien do, 02/15/2024 - 16:04

Plastic en de productie van plastic is enorm vervuilend. Toch heeft bijna geen enkele bank een concreet beleid rond plastic uitgestippeld. Zo stromen er jaarlijks nog miljoenen euro’s naar bedrijven die de plasticcrisis erger maken: plasticproducenten en bedrijven in de voedingsindustrie.

Tussen 2016 en 2021 investeerden ING, Deutsche Bank, BNP Paribas, KBC, en Belfius bijna 3 miljard euro in de chemiebedrijven INEOS en Borealis. Deze chemiereuzen willen de plasticproductie in de Antwerpse haven, nu al één van de grootste plastic-hotspots in de wereld, fors uitbreiden.

Het chemiebedrijf INEOS wil in de Antwerpse haven een nieuwe plasticfabriek bouwen onder de naam Project One. Dit project zet ons nog voor jarenlang vast aan vervuilende plasticproductie, met grote gevolgen voor het klimaat, de omgeving rondom de fabriek en onze gezondheid.

En de Vlaamse belastingbetaler betaalt hier een hoge prijs voor, want de Vlaamse Investeringsmaatschappij PMV geeft een waarborg van een half miljard euro aan INEOS voor Project One.

Van al het wegwerp plastic dat ooit is gemaakt, werd maar 9% effectief gerecycleerd.

Banken investeren veel geld in bedrijven in de voedingsindustrie, zoals AB InBev, Coca-Cola en Carrefour. Deze bedrijven zijn bij de grootste gebruikers van wegwerp plastic: door de snelle winst die ze maken op plastic wegwerpverpakkingen, kiezen ze ervoor om de langetermijnrisico’s van de plastic-crisis te negeren.

De prijs van plastic

Wat deed FairFin in 2023?

morgane — Tue, 19 Dec 2023 10:55:32 +0000

Wat deed FairFin in 2023?

morgane di, 12/19/2023 - 11:55

2023 was een boeiend jaar voor FairFin, waarin we extra inzetten op de structurele verandering van het financieel systeem. Wie weet zag je ons wel verschijnen in de krant? Of las je over onze acties en onderzoeken op social media? Misschien volg je FairFin via de nieuwsbrief of nam je deel aan onze acties? In ieder geval ontdek je hieronder onze hoogtepunten van 2023 en lees je wat 2024 voor FairFin in petto heeft.

1. Een rechtvaardige Green Deal?

Om klimaatverandering aan te pakken, zijn heel wat investeringen nodig. Denk bijvoorbeeld aan het uitbouwen van openbaar vervoer, korte keten landbouw, of het massaal renoveren van (sociale) woningen om hen energiebesparend te maken. Het zijn allemaal erg impactvolle projecten, maar daarom niet de meest winstgevende. De meeste privéspelers zullen deze investeringen dan ook niet maken.

De Green Deal van de Europese Unie wil privé-spelers overtuigen om deze investeringen tóch te maken. Daarom voorziet de EU publiek geld om de winsten van privéspelers te verzekeren. Zo kunnen ook financiële instellingen miljarden euro’s aan garanties krijgen wanneer een project niet winstgevend blijkt te zijn.

Zorgt deze aanpak van de Green Deal wel voor een rechtvaardige transitie? En wat zijn de alternatieven om dit Europees geld in te zetten op een manier die de samenleving op lange termijn ten goede komt? Dat legden we dit jaar uit in onze online vorming.

Heb je de vorming gemist? 👇

2. Flietermolen, duurzaam van graan tot boterham

Ook dit jaar zetten we een nieuwe grondlegger in de kijker. De Flietermolen is een coöperatieve molen die boeren, bakkers en gezinnen met elkaar verbindt in een duurzame, korte keten. Ze kopen graan van biologische boeren uit de streek, aan een eerlijke prijs. Dat graan vermalen ze tot bloem en meel, dat ze zelf verkopen en ook leveren aan lokale bakkers. Die maken er gezond, duurzaam brood van dat iedereen kan kopen. Lokale initiatieven als deze tonen dat er duurzame alternatieven mogelijk zijn om je geld te investeren. Steun jij al een lokale coöperatieve?

3. BankWijzer kreeg een gloednieuwe uitstraling

Al jarenlang biedt FairFin een helder overzicht van de ethische werking van de meeste banken in België. Deze BankWijzer staken we dit jaar in een gloednieuw jasje! Naast een gloednieuwe uitstraling en een toegankelijker design, hebben we ook enkele nieuwe functies toegevoegd. Dankzij de eenvoudige handleiding om van bank te veranderen en tips om kritisch in gesprek te gaan met je bank staan consumenten steviger in hun schoenen.

Bovendien leggen we extra nadruk op het sturen van klachtenbrieven als drukkingsmiddel. Want hoe meer mensen een klachtenbrief sturen, hoe sterker FairFin staat in zijn onderhandelingspositie met banken en beleidsmakers.

De oplettende lezer merkte op dat de BankWijzer verhuisd is naar onze eigen website: fairfin.be/bankwijzer. Uiteraard kun je de website nog steeds bezoeken door te surfen naar bankwijzer.be.

4. Het verkiezingsprogramma volgens FairFin

Het afgelopen jaar richtte FairFin haar pijlen ook op de Belgische politiek. Zo stelden we acht maatregelen voor die politici volgens FairFin moeten nemen om geldstromen in te zetten voor mens en planeet.

We verstuurden deze eisen naar alle Vlaamse partijhoofden én gingen met hen hierover in gesprek. Om de druk op de politiek op te voeren, lanceerden we een klachtenbrief die jullie massaal verstuurden. En met resultaat: al drie Belgische partijen lieten weten dat ze minstens één van onze eisen zullen opnemen in hun verkiezingsprogramma.

5. Stop de geldstroom naar nieuw fossiel

Stel dat we alle olie, gas en kool die we nu ter beschikking hebben, opgebruiken, dan stoten we al veel te veel CO2 uit om de klimaatdoelen van Parijs te halen. Toch zijn er nog steeds bedrijven die nieuwe infrastructuur bouwen om éxtra fossiele grondstoffen te ontginnen en transporteren, en dat gebeurt met ons geld.

Daarom eist FairFin een verbod op investeringen in nieuwe fossiele infrastructuur. En daar kwamen we voor op straat, samen met enkele van onze vrijwilligers. In april trokken we naar de Kouter in Gent om druk te zetten op de banken. In november nodigden we onszelf uit bij het kabinet van de minister van Financiën. We gingen met hun experts in gesprek en overhandigden een symbolische cheque van het bedrag dat banken actief in België nog steeds in nieuwe fossiele infrastructuur pompen.

In ons onderzoek ‘Belgisch geld voor nieuwe fossiele infrastructuur’ nemen we deze geldstroom onder de loep en leggen bloot welke banken in welke fossiele bedrijven investeren.

En ook jij kan meedoen. Stuur net als honderden anderen een klacht naar de Belgische partijvoorzitters en zet mee druk.

6. Activisten uit Zuid-Amerika getuigen over de schadelijke impact van mijnbouwbedrijf Glencore

Eind november kwamen onderzoekers en activisten uit Peru en Colombia naar ons land om de schadelijke activiteiten van het Zwitserse mijnbouwreus Glencore onder de aandacht te brengen.

Want bijna 50% van de leningen en underwritings van Glencore is afkomstig van Europese banken en investeringsfondsen. Reden genoeg dus om met de Europese financierders van Glencore in gesprek te gaan.

Zoals met BNP Paribas, die van 2016 tot 2023 miljarden euro’s in het mijnbouwbedrijf investeerde. De grootbank trok haar investeringen inmiddels terug, maar weigert enige verantwoordelijkheid op te nemen voor de schade aan mens en milieu die zij mee heeft gefinancierd.

Tussen alle acties en onderhandelingen door konden we de activisten strikken voor een openhartig gesprek. Hoe is hun leefomgeving veranderd sinds de komst van de mijnen? Geloven ze dat duurzame mijnbouw mogelijk is? Dat lees je in dit interview. 👇

7. Wat is de link tussen jouw geld op de bank en het onrecht tegen Palestijnse burgers?

Al tientallen jaren bouwt Israël illegale nederzettingen op Palestijns grondgebied, dat stap voor stap gewelddadig wordt ingenomen. Israël kan dit doen dankzij de wapens, bouwmateriaal en toezichtapparatuur die aan hen worden geleverd. Dankzij de bedrijven die deze goederen maken. Dankzij de banken die honderden miljarden dollars in deze bedrijven investeren, waaronder ook Belgische banken.

Dat onthult een nieuw rapport dat FairFin samen met 11.11.11 en tientallen Palestijnse en Europese organisaties opstelde. De meest opvallende investering is een lening van 84,5 miljoen euro van BNP Paribas aan wapenfabrikant Elbit, die wapens levert aan het Israëlische leger.

Daarom lanceerde FairFin een klachtenbrief waarmee we druk zetten op banken om hun investeringen in bedrijven als Elbit stop te zetten. En met succes: al meer dan 1400 mensen stuurden een klachtenbrief naar hun bank.

Nog geen klachtenbrief gestuurd? Zet mee druk. 👇

En wat in 2024?

Ook volgend jaar blijven we inzetten op een verbod op investeringen in nieuwe fossiele infrastructuur, en wel tot de verkiezingen in 2024. Gewapend met jouw klachtenmail, ons onderzoek en onze acht eisen blijven we in gesprek gaan met politieke partijen.

Ook krijgen de BankWijzer scores volgend jaar een update. Zo zullen we bekend maken welke banken hun beleid al ethischer maakten en welke niet.

In 2024 blijven we dus pleiten voor een eerlijker, duurzaam en transparant financieel systeem.

Warme feestdagen en tot volgend jaar!

Wat is de link tussen jouw geld op de bank en het onrecht tegen Palestijnse burgers?

morgane — Tue, 12 Dec 2023 09:20:54 +0000

Wat is de link tussen jouw geld op de bank en het onrecht tegen Palestijnse burgers?

morgane di, 12/12/2023 - 10:20

Al tientallen jaren bouwt Israël illegale nederzettingen op Palestijns grondgebied, dat stap voor stap gewelddadig wordt ingenomen. Samen met de bloederige oorlog in Gaza, escaleert ook het geweld en de onteigeningen rond deze illegale Israëlische nederzettingen.

Maar wat heeft dat te maken met het geld op jouw bank? En wat kan jij daaraan doen? We zetten het nog eens allemaal op een rijtje

Wat zijn de nederzettingen?

Sinds de Zesdaagse oorlog in 1967 heeft Israël controle over grote delen van het Palestijnse gebied op de Westelijke Jordaanoever (zie de kaart hieronder). Formeel gezien heeft de Palestijnse Autoriteit op dit moment het bestuur in handen van dat gebied, maar in werkelijkheid wordt het al decennialang bezet door het Israëlisch leger. Hierdoor kunnen Israëlische kolonisten nederzettingen bouwen op de Westelijke Jordaanoever, vaak met steun van de Israëlische regering.

Die nederzettingen, nieuwe dorpen waar enkel Israeli’s wonen, gaan volledig in tegen het internationaal recht. Een bezettingsmacht zoals Israël mag geen eigen bevolking onderbrengen op bezet gebied zoals de Westelijke Jordaanoever. Dat is een oorlogsmisdaad.

Bovendien worden mensenrechten geschonden tijdens de bouw en uitbreiding van deze illegale nederzettingen. Palestijnen worden weggedreven van hun land, vaak met hard geweld, en hun woningen worden vernietigd om plaats te maken voor Israëlische nederzettingen.

De nederzettingen, en alle wegen ertussen, zijn enkel toegankelijk voor Israeli’s. Hierdoor versnippert het Palestijns gebied in geïsoleerde delen. Deze strategie is cruciaal voor het Israëlische apartheidsregime in de bezette gebieden.

De afgelopen weken lieten duizenden onschuldige burgers het leven. En een vredevolle oplossing is nog steeds niet in zicht. Willen we die ooit bereiken, dan is de stopzetting van deze Israëlische nederzettingenpolitiek een absolute voorwaarde

Bedrijven zijn mee verantwoordelijk

Ook internationale bedrijven en hun financierders spelen een cruciale rol in het voortbestaan en uitbreiden van de illegale nederzettingen. Zonder wapens, toezichtapparatuur en sloopmateriaal, krijgt de Israëlische staat Palestijnen niet weg. En zonder bouwbedrijven, treinsporen of telecominfrastructuur worden er geen illegale nederzettingen gebouwd.

Daarom stelde de Don’t Buy Into Occupation-coalitie waar FairFin deel van is, een lijst op van bedrijven die actief zijn in de illegale Israëlische nederzettingen, op basis van een gelijkaardige VN-database. Op deze lijst staan bedrijven die wapens leveren aan het Israëlisch leger (zoals Elbit Systems), bedrijven die machines leveren voor de sloop van huizen (zoals Caterpillar en Volvo). Ook bedrijven die een rol spelen in de bouw en uitbreiding van nederzettingen staan op de lijst (zoals Cemex), net als bedrijven die apparatuur leveren om Palestijnse burgers te bespioneren (zoals Solvay en IBM). Tenslotte bevat de lijst ook bedrijven die instaan voor transportverbindingen met de illegale nederzettingen (zoals Alstom) en bedrijven die betrokken zijn bij de illegale ontginning van Palestijnse natuurlijke rijkdommen (zoals HeidelbergMaterials).

Elk van deze bedrijven, en iedereen die hen financiert, is mogelijks betrokken bij mensenrechtenschendingen. Dat maakt het VN-mensenrechtenbureau zeer duidelijk:

Het is moeilijk een scenario voor te stellen waarin een bedrijf activiteiten in die nederzettingen zou kunnen ontplooien op een manier die overeenstemt met de VN-richtlijnen en met het internationaal recht.
VN-mensenrechtenbureau

Europees en Belgisch gefinancierd…

Ondanks dit alles, toont ons onderzoek al voor het derde jaar op een rij aan dat Belgische banken steun blijven verlenen aan bedrijven die actief zijn in de illegale Israëlische nederzettingen

BNP Paribas sprint eruit als grote financierder, met een totaal van meer dan 26 miljard euro aan leningen, aandelen en obligaties voor allerlei bedrijven die de nederzettingen mee mogelijk maken. Vooral hun leningen aan Elbit vallen op, aangezien geen enkele andere Europese bank nog leent aan dat bedrijf. Elbit produceert onder meer drones, munitie en handgranaten.

KBC investeerde sinds januari 2020 ook meer dan 1,1 miljard euro in bedrijven die betrokken zijn bij de sloop van Palestijnse huizen en de ontginning van Palestijnse grondstoffen.

Ook staatsbank Belfius verschijnt in ons onderzoek aangezien de bank bijna 280 miljoen euro aan aandelen in handen heeft van de betrokken bedrijven. Dat totaalbedrag is een stijging tegenover vorig jaar, maar dat is niet het volledige verhaal. Het totaalbedrag van Belfius wordt namelijk sterk naar boven getrokken door een zeer grote investering in Siemens van zo’n 170 miljoen euro. Maar het totaalbedrag zonder Siemens, halveerde tegenover vorig jaar (van 209 miljoen euro in 2022 naar 98 miljoen euro in 2023). We zien dus een opvallende daling van Belfius’ investeringen in meerdere bedrijven op onze lijst.

Tot nog toe is er geen bevestiging of publiek beleid van de bank die erop wijst dat deze evolutie voortkomt uit een bewuste beslissing. Een logische volgende stap voor Belfius is dus om dit te verankeren in structureel beleid, opdat deze bedrijven in de toekomst volledig en permanent uitgesloten worden van financiering.

Naast bovenstaande banken met een breed publiek, bespreekt ons onderzoek ook Belgische private banks die geld beheren voor een selecte groep rijke klanken. Want ook Bank Degroof Petercam en Ackermans & Van Haaren (via haar dochter Delen Bank) investeren honderden miljoenen euro’s in bedrijven die betrokken zijn bij de illegale Israëlische nederzettingen.

…maar ook Europees en Belgisch veroordeeld

Nochtans worden de illegale Israëlische nederzettingen streng veroordeeld door de Belgische staat en door de EU. Hun officiële positie is al jarenlang dat de nederzettingen “illegaal zijn naar internationaal recht, vrede in de weg staan en een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict onmogelijk dreigen te maken.” De EU roept dus al jarenlang op om de bouw van de nederzettingen stop te zetten.

België wijst expliciet op de risico’s die verbonden zijn aan economische en financiële activiteiten in de nederzettingen. Bovendien beloofde de Belgische regering om maatregelen te nemen om de nederzettingen systematisch uit te sluiten in alle politieke, financiële en economische relaties met Israël.

Deze officiële posities staan dus in sterk contrast met de investeringen die Belgische financiële instellingen doen in bedrijven die actief zijn in de nederzettingen. Dat contrast is nog frappanter wetende dat de Belgische Staat één van de grootste aandeelhouders is van BNP Paribas, die bovenaan staan in de lijst van financierders. Minister van Financiën, Vincent Van Peteghem, moet dringend de bank tot de orde roepen door als aandeelhouder een publieke kritische vraag te stellen. Ook staatsbank Belfius moet - ondanks de positieve evolutie die we zien - verantwoording afleggen aan onze politieke vertegenwoordigers voor deze investeringen in bedrijven die actief zijn in de illegale Israëlische nederzettingen.

Wat moet er gebeuren?

Naast deze acties die onze overheid als aandeelhouder kan nemen, stelde de Don’t Buy Into Occupation-coalitie nog een langere lijst aanbevelingen op voor bedrijven, financiële instellingen en verschillende overheidsniveaus. Al die maatregelen dienen om steun naar de illegale nederzettingen in bezet Palestijns gebied stop te zetten en te vermijden in de toekomst.

Hieronder lees je een deel van de voorstellen, de volledige lijst vind je terug in het dossier.

Aanbevelingen uit het DBIO rapport

Bedrijven die rechtstreeks opereren in de Israëlische nederzettingenindustrie, dienen deze activiteiten op korte termijn stop te zetten, en de nodige compensaties te voorzien voor Palestijnse gemeenschappen die schade hebben ondervonden van dergelijke bedrijfsactiviteiten.

Financiële instellingen die financiële relaties onderhouden met deze bedrijven moeten:

Een diepgaande mensenrechtentoets uitvoeren op alle financiële relaties met bedrijven die actief zijn in de Israëlische nederzettingenindustrie.
Hun invloed aanwenden om dergelijke bedrijven te overtuigen hun activiteiten in de Israëlische nederzettingenindustrie te beëindigen. Als zo’n beïnvloedingsproces binnen een redelijke termijn geen concreet resultaat oplevert, moet de financiële instelling zelf hun investeringen in deze bedrijven stopzetten.
De nodige actie ondernemen om toekomstige investeringen in bedrijven actief in de nederzettingen te vermijden, via de ontwikkeling van een duidelijk mensenrechtenbeleid dat “betrokkenheid in de Israëlische nederzettingen” als een uitsluitingscriterium hanteert.

De federale regering moet:

Haar invloed als eigenaar (100 %, Belfius) en grootste aandeelhouder (5.1 %, BNP) aanwenden zodat deze banken hun relaties met bedrijven actief in de nederzettingenindustrie herbekijkt. Dit valt onder de bevoegdheid van de Minister van Financiën, Vincent Van Peteghem (CD&V).
Politieke en financiële steun verlenen aan een jaarlijkse update van de VN-database van nederzettingenbedrijven.
Het bestaande advies aan bedrijven m.b.t. financiële en economische activiteiten in de Israëlische nederzettingen verscherpen, en deze op een meer proactieve manier verspreiden onder Belgische bedrijven en financiële instellingen.
Een actieve rol spelen in de lopende onderhandelingen over een juridisch bindend VN-Verdrag over Bedrijven en Mensenrechten, en ervoor ijveren dat activiteiten in bezet gebied worden opgenomen in dat verdrag.
Een nationaal verbod uitvaardigen op handel met illegale nederzettingen in bezet gebied.

Lokale gemeentebesturen moeten:

Er nauw op toezien dat ze geen contracten afsluiten met bedrijven die actief betrokken zijn in de Israëlische nederzettingenindustrie.

Don't Buy Into Occupation

Bankwijzer

Interview: onderzoekers en activisten uit Zuid-Amerika getuigen over de impact van mijnbouwbedrijf Glencore op hun regio

morgane — Tue, 05 Dec 2023 14:11:30 +0000

Interview: onderzoekers en activisten uit Zuid-Amerika getuigen over de impact van mijnbouwbedrijf Glencore op hun regio

morgane di, 12/05/2023 - 15:11

Onderzoekers en activisten uit Peru en Colombia kwamen vorige week naar ons land om de schadelijke activiteiten van het Zwitserse mijnbouwbedrijf Glencore onder de aandacht te brengen. Tussen alle acties en onderhandelingen door konden we hen strikken voor een gesprek. Hoe is hun leefomgeving veranderd sinds de komst van de mijnen? Waarom komen ze met Europese banken en beleidsmakers praten? Dat lees je in dit interview.

Graag stellen we jullie eerst voor aan de Zuid-Amerikaanse vertegenwoordigers:

Hoe voelen jullie de impact van Glencore in jullie dagelijks leven?

- ‘Het mijnbouwbedrijf is er 24 uur op 24. Als we slapen, dan voeren ze soms explosies uit. Dat kan midden in de nacht gebeuren, maar ook overdag. Ook al zien we de explosies niet, vervuilen ze wel de lucht die we inademen. Daarnaast is er ook heel veel stof in onze straten en wordt ons water aangetast. Er komt namelijk verontreinigd water van het bedrijf in onze waterbronnen. Het water dat zowel wij als onze dieren drinken, wordt niet gecontroleerd. We hebben geen idee wat er allemaal in zit.’

- ‘Het bedrijf voert een communicatiecampagne waarin ze beweren dat ze hand in hand werken met de gemeenschappen rondom de mijnen, maar dat is niet waar. In onze gemeenschap krijgen slechts 15 van de 300 mensen echt steun van dat bedrijf. Ze krijgen bijvoorbeeld extra vitaminen voor hun vee als compensatie, maar de meerderheid van ons krijgt helemaal niets.

Die kleine minderheid van mensen die wel steun krijgt, verdedigt het bedrijf. Maar als wij iets durven zeggen, dan worden we verweten dat we terroristen of angstzaaiers zijn, en dus rest ons het stilzwijgen om niet vervolgd te worden. Er heerst veel angst en dat moeten wij allemaal verdragen.’

Hoe verschilt de situatie in Peru en Colombia?

- ‘Er zijn eigenlijk amper verschillen. Hetzelfde mechanisme is aan het werk, dus we voeren dezelfde strijd en dat doen we in eenheid. We delen dezelfde pijn.’

- ‘Volgens mij zit er wel een verschil, namelijk in de regeringen. De regering in Colombia wil zich wel inzetten voor de rechten van de gemeenschappen, maar is beperkt door de omstandigheden en de macht van Glencore. Terwijl er in Peru geen goede wil is vanuit de regering. Zij bevorderen het extractivisme en hebben er zelf belang bij.’

We moeten nadenken over hoe we het milieu, het water en de mensen erbij kunnen betrekken. Zolang dat niet gebeurt, is er geen enkele manier waarop hernieuwbare energie goed zal zijn.

In Colombia betreft het een steenkoolmijn en in Peru een kopermijn. Zorgt dat voor enig verschil?

- ‘De gezondheidsproblemen in Peru waarbij zware metalen in mensen hun lichaam gevonden worden, zijn dezelfde als in Colombia. Ook al gaat het om een andere grondstof die ontgonnen wordt, de gevolgen zijn hetzelfde. In beide gevallen gaat het om een openluchtmijn die steeds verder wordt uitgebreid, waardoor ecosystemen vernietigd worden.

Glencore zegt wel bereid te zijn om af te stappen van steenkool om milieubewuster te werk te gaan. Maar we zien dat de ontginning van zogenaamde ‘transitiemineralen’ zoals koper, [die nodig zijn om zonnepanelen en windmolens te bouwen n.v.d.r.] dezelfde schade aanbrengen aan gezondheid en milieu.’

Geloven jullie dat een duurzamere manier van mijnbouw mogelijk is?

- ‘Neen, en dat is iets wat mensen heel goed moeten begrijpen. Zelfs al hebben ze de beste wil van de wereld, de mijnbouw zal ons nog steeds treffen. Voor de start van zo’n project moet er gepraat worden met de lokale gemeenschappen en nagedacht worden over hoe we alle gevolgen in rekening brengen. We moeten nadenken over hoe we het milieu, het water en de mensen erbij kunnen betrekken. Zolang dat niet gebeurt, is er geen enkele manier waarop hernieuwbare energie goed zal zijn.’

- ‘Ik zou nog willen toevoegen dat mijnbouw per definitie niet duurzaam is, want het vernietigt sowieso de bodem en het water. Bij een openluchtmijn wordt een gigantisch diepe put gegraven en dat heeft sowieso gevolgen voor het grondwater, waardoor het ecosysteem aangetast wordt. Daarnaast produceren die activiteiten ook afval. Dat zal niet zomaar verdwijnen. Bovendien zullen mensen nog steeds hun grondgebied moeten verlaten.

Wel kunnen we de gevolgen ervan verbeteren. Het is belangrijk om een soort mentaliteitsverandering teweeg te brengen. Van een consumptiemaatschappij moeten we overstappen naar een circulaire maatschappij, waarbij er minder druk is om steeds meer te produceren. Dat mijnbouw nu al duurzaam zou zijn, is een leugen die niet strookt met de realiteit.’

Waarom willen jullie met banken en investeerders spreken? Hoe zijn die gesprekken tot nu toe verlopen?

- ‘Wij wilden met de banken spreken omdat bijna 50% van de leningen en underwritings van Glencore afkomstig is van Europese banken en investeringsfondsen. [‘Underwriting’ is wanneer een bank een bedrijf ondersteunt met het uitschrijven van obligaties en het bedrijf zo aan geld helpt. n.v.d.r.] Zij houden de steenkool-en koperontginningen dus in stand. Als die instanties winst halen uit de investeringen die ze in dat bedrijf staken, dan zijn ze mee verantwoordelijk voor de schade die dat bedrijf veroorzaakt.

Gisteren hadden we een gesprek met BNP Paribas en dat verliep net zoals bij de andere banken. Het was zeer frustrerend. De bank zei enkel dat ze geen relatie meer had met Glencore. Dat ze dus al hun aandelen van Glencore hebben verkocht en dat hun verantwoordelijkheid daar stopt. Maar ze hebben de schade die berokkend is niet gecompenseerd, ze hebben geen enkele verantwoordelijkheid op zich genomen, noch in Peru noch in Colombia.

Mijnbouw op grote schaal heeft heel veel geld nodig. Het gaat om miljarden dollars.
Zonder die banken zouden de nodige investeringen er gewoon niet komen. De banken beweren al te vaak dat ze geen macht hebben ten opzichte van deze bedrijven, maar als de banken hen geld lenen, dan kunnen ze echt wel voorwaarden vooropstellen. Want er gaan heel veel gevolgen en risico’s gepaard met grootschalige mijnbouw. Daarom moeten de banken een ethisch geweten ontwikkelen.

Het probleem is dat ze in theorie wel normen hebben over het naleven van mensenrechten en milieuregels, zeker als het gaat om klimaatverandering, maar dat deze in de praktijk niet nageleefd worden.

Tijdens onze gesprekken met banken luisteren zij wel naar ons en zeggen ze dat ze rekening zullen houden met onze problemen. Maar uiteindelijk komt er nooit een concreet engagement. Het is frustrerend om dat telkens weer mee te maken. Want wij willen concrete beloftes zien.’

Welke effect heeft de aanwezigheid van de mijnen nog op jullie gemeenschap?

- ‘Er is nog iets anders waar ik het over wilde hebben tijdens ons bezoek. Het gaat over de strijd van vrouwen tegen seksueel misbruik en intimidatie. Want de mijnarbeiders komen vaak uit andere gemeenschappen en beginnen dan onze dochters, die adolescenten of zelfs nog kinderen zijn, lastig te vallen. Vaak worden alleenstaande moeders of zelfs tienermoeders achtergelaten door die mannen. Daarnaast is er ook het probleem van SOA’s die zo onze gemeenschap binnendringen. In ons kleine dorp beginnen er allerlei zaken uit het nachtleven op te duiken, zoals discotheken of prostitutiehuizen waar die mannen dan naar toe gaan. Vrouwen uit andere gemeenschappen worden daar naartoe gelokt om er in de prostitutie te werken. Al die zaken hebben een zeer vernietigend effect op onze gemeenschap.

Een tijdje geleden bijvoorbeeld, verscheen er 's ochtends vroeg plots een vrouw in ons dorp die om water riep. Zij kwam uit het Amazonewoud en was als alleenstaande moeder samen met haar kind naar onze streek gelokt omdat ze daar zou kunnen werken in ‘een huis’, maar eigenlijk werd ze in de prostitutie gedwongen. Dat was heel traumatiserend. Zulke dingen gebeuren voortdurend en wij weten niet wat we daarmee moeten aanvangen. We zijn maar een klein dorp, maar er zijn heel wat zaken aan de hand.’

Het is belangrijk dat het mijnbouwbedrijf verplicht wordt om de waarheid te vertellen. Dat zij publiek toegeeft dat ze schade heeft aangericht aan het milieu en onze gezondheid en dat ze hele gemeenschappen onteigend heeft.

- ‘De gezondheidseffecten in Colombia zijn gelijkaardig als die in Peru. Er ontstaan een heleboel ziektes door de vervuiling. Ook veel kinderen worden getroffen en lijden aan luchtweginfecties of huidziektes

Het bedrijf vertelt ons dat de mijnbouwactiviteiten inkomsten zullen opleveren voor de gemeenschap. Dat klopt helemaal niet, maar door dat te zeggen, overtuigen ze wel een aantal mensen die dan toch naar de mijn trekken. Op die manier raken ze binnen in de gemeenschap en doen ze ermee wat ze willen.’

- ‘Glencore verklaart op één van haar websites dat de gemeenschap het goed stelt. Ze beweert dat er dankzij de mijn ontwikkeling komt en allerlei projecten gerealiseerd worden. Op die website staat ook dat het bedrijf ‘sociaal verantwoordelijk’ en ‘milieubewust’ is. Maar al die mijnbouwactiviteiten richten net heel veel schade aan in de gemeenschappen. Want wij leven in ellende en in armoede. We hebben geen gezond land of water meer en kunnen geen voedsel meer produceren zoals vroeger. Iedereen die zich durft uit te spreken tegen het bedrijf, wordt bedreigd of geïntimideerd.

Het is belangrijk dat het mijnbouwbedrijf verplicht wordt om de waarheid te vertellen. Dat zij publiek toegeeft dat ze schade heeft aangericht aan het milieu en onze gezondheid en dat ze hele gemeenschappen onteigend heeft.’

Welke veranderingen wensen jullie te zien in de toekomst?

- ‘Wat wij nodig hebben zijn waterprojecten voor irrigatie en menselijke consumptie. Ook hebben wij opnieuw basisrechten nodig. Wij willen gewoon in comfort kunnen leven in een goed huis en dan zul je ons niet horen klagen. Maar binnenkort is het bijvoorbeeld weer Kerst en dan zal het bedrijf in de gemeenschap langskomen met brood. Maar dat is niet wat we nodig hebben, wij hebben gezond water nodig!’

- ‘Soms gaat het ook over hervestiging. De Wereldbank heeft een beleid over hervestiging waarin staat dat de mensen in gelijke of betere omstandigheden moeten terechtkomen dan waarin ze al leefden. In La Guajira in Colombia zijn 25 van de 200 gezinnen hervestigd, waardoor ze gescheiden worden van de rest van de gemeenschap. En de omstandigheden zijn vaak verschrikkelijk. De huizen zijn in slechte staat, ze hebben geen toegang tot elektriciteit, ze kunnen niet aan landbouw doen en ze zijn werkloos. Het gaat dus om een gigantische verarming. Zij hebben geen eigendomsrecht over de grond die ze daar toegewezen kregen en zijn dus gedwongen om te huren. Dat willen we niet meer. Wij laten ons niet meer bedriegen. Onze grootouders werden misschien misleid, maar dat zal met ons niet meer lukken.

In de verschillende vergaderingen die we hadden, werd al vaak gesproken over compensatie en dat is ook heel belangrijk. Daarom vroegen we ook aan de banken om een fonds op te richten voor het herstel van de ecosystemen. Want de afgelopen 40 jaar werd er enorm veel schade aangericht. Het gaat niet enkel om culturele, economische en spirituele schade, maar ook om morele schade.’

‘Als het over compensatie gaat, dan moeten we kijken naar de échte waarde van wat verloren is gegaan. Zo moet men in rekening houden hoeveel een familie kan verbouwen op het land waar ze wonen. Van alle maïs, quinoa, kaas, kippen en eieren die ze produceren op hun land moet de waarde berekend worden tot in de eeuwigheid. Want het is een permanente schade die zal blijven voortduren, ook bij hun kinderen, kleinkinderen enzovoort. Als je dat allemaal zou uitrekenen, kom je uit op bedragen van miljoenen euro's.

Er staan ook medicinale planten op hun grond, hun hele geschiedenis en de geesten van hun voorouders zijn daar. De hele gemeenschap hangt ermee samen. Als wij dat land verliezen, dan verliezen we niet zomaar dat land, maar veel meer.

Maar wat er in de praktijk gebeurt, is dat er gewoon gekeken wordt naar de huidige monetaire waarde van de grond en het huis van een familie. En dan wordt die waarde betaald. Dus dan komt dat neer op zo’n 1000 of 2000 euro en dat is dan de ‘compensatie’. De belachelijke bedragen die op dit moment betaald worden, weerspiegelen het werkelijke verlies helemaal niet.

Daarom geloven wij niet sterk in deze vorm van compensatie. Want het bedrijf boekt miljardenwinsten. Dus als dat bedrijf een keertje € 1.000 moet betalen aan een gemeenschap, zal zo’n klein bedrag hun gedrag niet veranderen. Wat er volgens mij moet gebeuren, is dat de bedrijfsleiders opgesloten worden in de gevangenis en er strafrechtelijke rechtvaardigheid komt voor hun gedrag. Want enkel dan zullen hun mensenrechtenschendingen veranderen. Zolang dat niet gebeurt, zullen ze gewoon ‘compensatie’ blijven betalen, maar voor hen betekent dat niets.’

- ‘In Colombia en Peru ontbreken ook de nodige structuren om compensatie te eisen. Daarom is een internationaal kader zo belangrijk. Bijvoorbeeld door wetten in te voeren in de herkomstlanden van die mijnbouwbedrijven. In Europa dus. Er moet een wettelijk kader komen zodat bedrijven als Glencore niet langer kunnen ontsnappen aan hun verantwoordelijkheden.’

En dan nog een laatste vraag: welke boodschap willen jullie meegeven aan de Europeanen?

- ‘Dat jullie onze petitie tekenen. Omdat geen enkel bedrijf, geen enkele bank en geen enkele financiële instelling boven de mensenrechten kan staan. En wie stil blijft, is mee verantwoordelijk voor een racistisch systeem, voor het verlies van gemeenschappen en leefomgevingen. Dus het is heel belangrijk dat jullie de boodschap mee verspreiden om verandering teweeg te brengen.’

- ‘Ik zou nog willen toevoegen dat de meeste grondstoffen die in Europa gebruikt worden, afkomstig zijn uit Zuid-Amerika en dat die dienen om de energiehonger van Europa te stillen. Ik zou aan de bevolking willen vragen om te beseffen wat de echte kost is van de Europese consumptie, dat het levens kost en dat het grondgebieden opoffert. Het is ook iedereens taak om zorg te dragen voor het milieu. Niet enkel de inheemse bevolkingsgroepen moeten dat doen, maar iedereen. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid om samen zorg te dragen voor onze gemeenschappelijke thuis.’

Wil je de onderzoekers en activisten steunen? Teken dan de petitie tegen de uitbreiding van de schadelijke activiteiten van Glencore.

Bankwijzer

Glencore ondermijnt lokale gemeenschappen in Peru en Colombia, met steun van banken in België.

morgane — Wed, 29 Nov 2023 09:33:49 +0000

Glencore ondermijnt lokale gemeenschappen in Peru en Colombia, met steun van banken in België.

morgane wo, 11/29/2023 - 10:33

Mijnbouwbedrijf Glencore en haar financierders zijn verantwoordelijk voor milieu- en mensenrechtenschendingen in Peru en Colombia. Dat blijkt uit een nieuw rapport van Oxfam, Fair Finance International, Cinep, Censat en Cooperacción. Daarom ondersteunt FairFin Zuid-Amerikaanse delegaties bij gesprekken met financiële instellingen en organiseren we een solidariteitsactie.

Als gevolg van de mijnbouw van Glencore zijn duizenden inheemse bewoners van hun land verdreven. Zij die wel nog in de nabijheid van de mijnen wonen, kampen met een groot aantal gezondheidsproblemen als gevolg van de giftige stoffen in de lucht, de bodem en het water. Het gaat meer bepaald om een steenkoolmijn in Colombia (Cerrejón) en een kopermijn in Peru (Antapaccay-Tintaya).

In theorie doet Glencore zich voor als een ‘verantwoord bedrijf’ en ondertekent het internationale verdragen die mensenrechten zouden moeten beschermen. Maar in de praktijk zien we dat de mijnbouwreus onvoldoende actie onderneemt om ervoor te zorgen dat haar dochterondernemingen de mensenrechten daadwerkelijk respecteren.

Ook Europese banken en investeerders ontlopen hun verantwoordelijkheid, door onvoorwaardelijk in Glencore te investeren. Ze strijken de winsten op, maar roepen het bedrijf niet ter verantwoording wanneer het mensenrechten schendt of het milieu onomkeerbaar schaadt. Bijna de helft van alle leningen aan Glencore wordt door Europese banken en investeerders verstrekt. Het is aan deze investeerders om voorwaarden op te leggen aan hun financiële steun, zodat zowel het milieu als de lokale gemeenschappen worden beschermd, of het bedrijf niet langer financieel te steunen.

Ook banken actief in België zijn betrokken. Zo had BNP Paribas in juni 2023 maar liefst 6,3 miljoen euro aan aandelen in handen. Tussen 2016 en 2023 heeft de bank leningen en underwritings (het helpen uitschrijven van obligaties) gegeven aan Glencore ter waarde van meer dan 2 miljard euro.

Daarom ondersteunde FairFin samen met Broederlijk Delen, CATAPA en XR vertegenwoordigers uit Peru en Colombia. We gingen in gesprek met BNP in Brussel en versterkten hun stem met een symbolische actie aan de deur van het kantoorgebouw. Samen roepen we de bank op om haar verantwoordelijkheid te nemen en de schade die zij mee gefinancierd heeft te erkennen, en om de schadelijke activiteiten van Glencore niet langer te steunen.

Bankwijzer